Fasen wondgenezing
De genezing van wonden verloopt doorgaans via een vast patroon. Dit patroon bestaat uit vier verschillende fasen die altijd in een chronologische volgorde op elkaar volgen. Complexe, grote wonden kunnen soms geclassificeerd worden in meerdere fasen tegelijk, maar de uiteindelijke wondsluiting zal pas plaatsvinden als de laatste fase is voltooid. Chronische wonden ontstaan meestal wanneer fasen niet volledig worden doorlopen. Hierdoor stagneert het genezingsproces
Laten we eerst eens kijken naar de volgende fasen. We weten tegenwoordig veel over wonden en hoe ze herstellen. Dit herstel verloopt in een viertal fasen: hemostase, inflammatiefase, regeneratiefase en remodellering. Fase 3 en 4 kunnen versneld worden door een vochtig wondmilieu. De juiste wondmaterialen zorgen voor een vochtige wondgenezing.
Fase 1: bloedstolling
De stollingsfase, ook wel bekend als de hemostase, begint meteen nadat de wond ontstaat. Bij een open wond komen haarvaatjes en zenuwuiteinden bloot te liggen, die vervolgens beschadigen. Verschillende mechanismen beperken het bloedverlies. Vaten vernauwen lokaal en bloedplaatjes klonteren samen. Er wordt fibrine geproduceerd om de wond te bedekken met een net van draadjes. Hier blijven bloedcellen, bloedplaatjes en eiwitten aan kleven. Uiteindelijk droogt dit alles op en vormt het een gestolde laag bloed, ook wel bekend als een korst.
Fase 2: ontsteking
Na de bloedstolling verwijden de vaten zich lokaal weer, waardoor bloedlichaampjes, eiwitten, elektrolyten en water worden toegelaten. Er ontstaat een zwelling die op de huid drukt, waardoor de wond pijnlijk kan worden. In deze fase reinigt de wond zich. Witte bloedcellen ruimen de dode cellen op en maken de bacteriën onschadelijk. Deze fase heet de ontstekingsfase, ook wel bekend als de inflammatiefase.
Fase 3: regeneratie
In de regeneratiefase wordt de beschadigde huid vervangen door nieuw weefsel. De aanmaak van nieuwe bloedvaatjes wordt gestimuleerd en er wordt nieuw weefsel gevormd. Dit is vochtig, helderrood en korrelig. Cellen aan de wondrand vermenigvuldigen zich en bedekken het weefsel. De wond is gesloten (genezing wond).
Fase 4: rijping
De laatste fase heet de rijpingsfase of remodellering. Het granulatieweefsel heeft de top bereikt. Het nieuwe weefsel is nog erg kwetsbaar. Daarom moet dit uitrijpen tot een dun, soepel en wit bindweefsellitteken. Overtollige haarvaatjes worden weer afgebroken. Deze fase kan wel 2 jaar duren, afhankelijk van de grootte van de wond.
Doorligwond sneller laten genezen?
U wilt een decubituswond sneller laten genezen? Decubitus ontstaat voornamelijk bij patiënten die beperkt zijn in hun activiteit, bewustzijn of mobiliteit en daardoor verminderd in staat zijn om van houding te wisselen. Decubitus (doorliggen) is een beschadiging van de huid als gevolg van druk en- of schuifkrachten op de huid en een verminderde bloeddoorstroming in een bepaald deel van het lichaam. Wilt u meer informatie over het ontstaan van decubitus en wat u o.a. zelf kunt doen om erger te voorkomen? Klik op onderstaande link.
Maatregelen ter bevordering van genezing wond?
Het lichaam is zelf in staat om een wond schoon te maken. Het ruimt zelf dood weefsel, bacteriën en vuil op. Dit is een natuurlijk proces. We zien hierbij typische ontstekingskenmerken: warmte, pijn, roodheid en zwelling. Maar soms komt er een infectie bij. Bijvoorbeeld bij een onderliggende ziekte of verminderde weerstand. Dit kan de wondgenezing belemmeren en langer laten duren. De wond doorloopt een aantal fasen, die we kunnen beïnvloeden. Uiteindelijk zal de wond in de laatste fase echt dichtgaan. Een juiste aanpak kan de wondgenezing versnellen. Hierbij zijn een aantal factoren van invloed.
Lichamelijke conditie
Voor een optimale wondgenezing is een goede conditie belangrijk. Niet alleen lichamelijk, maar ook geestelijk. Beweging bevorderd de bloedcirculatie en zuurstofvoorziening van de weefsels. Overleg altijd eerst even voorafgaand met uw wondspecialist of arts over de mogelijkheden.
Voeding
Bij een ernstig tekort aan calorieën verbruikt het lichaam zijn vetreserves. Vetweefsels functioneren als een soort kussen voor het opvangen van druk. Bij gewichtsverlies zal de effectiviteit hiervan verminderen en zal de kans op decubitus rondom botuitsteeksels toenemen. Het is van groot belang dat iemand met decubitus voldoende energie binnen krijgt. Dit verschilt per persoon. Bepalende factoren zijn o.a. lengte, gewicht, leeftijd, mobiliteit en ernst van de decubitus. Daarnaast is het natuurlijk belangrijk dat iemand met decubitus gezond eet. Een gezonde voeding bestaat uit voldoende koolhydraten, voedingsvezels, eiwitten en vetten.
Vochtinname
Een droge huid verkleint de kans op wondgenezing. Bij grote open wonden is er ook sprake van verlies van wondvocht. Wenselijk is 1,5 à 2 liter per dag voor een goede vochtbalans.
Voldoende beweging
Beweging is van invloed op de wondgenezing, omdat daarmee de doorbloeding wordt gestimuleerd. Daarnaast is het belangrijk dat er niet te veel druk wordt uitgeoefend op de wond. Toevoer van bloed en zuurstof zijn essentieel voor de wondgenezing. Wanneer er te weinig of geen bloed bij het wondbed komt, zal de wond niet kunnen genezen.
Medicijnen
Sommige medicijnen hebben, positief of negatief, invloed op het wondgenezingsproces. Als de situatie het toelaat, kan de arts het medicijngebruik aanpassen ter ondersteuning van de genezing.
Wondverbanden
Het is wetenschappelijk bewezen dat door een vochtig wondmilieu, ofwel vochtige wondgenezing, de reactiefase en regeneratiefase sneller verlopen. Door de juiste wondmaterialen te gebruiken creëert uw behandelaar een goed vochtig wondmilieu.
Advies
Het is belangrijk dat u alle adviezen van uw behandelaar goed opvolgt. Uw wond geneest dan beter en sneller, omdat dan de juiste stappen gevolgd worden.
Roken
Uit onderzoek blijkt dat roken een zeer nadelig effect heeft op wondgenezing. Roken zorgt ervoor zorgt dat uw bloedvaten samenknijpen waardoor de wond minder voedingstoffen krijgt. Door te stoppen met roken krijgt de wond meer voedingsstoffen en dat bevordert het herstel.
Hygiëne
Hygiëne is een zeer belangrijk aspect van wondzorg. Misschien ligt het voor de hand, maar bij de verzorging van uw wond is een goede hygiëne onmisbaar. Hiermee voorkomt u infectiegevaar. Stem altijd af met uw zorgverlener hoe u het beste om kunt gaan met de behandeling en hygiëne van uw wond.
Welke soorten wonden zijn er?
Hoe is een wond ontstaan? Ook dit is iets om bij stil te staan. Er zijn uiteenlopende oorzaken voor het ontstaan van een wond. Hierdoor zijn er ook allerlei verschillende typen wonden. De genezing zal bij iedere wondsoort anders zijn. Of een wond snel geneest hangt bovendien af van allerlei factoren die per persoonlijke situatie verschillen. Q Care is gespecialiseerd in het analyseren en behandelen van complexe wonden. Dit doen wij op basis van TIME wondzorg. Dit is een classificatiemodel dat ons helpt met het evalueren van wondzorg op korte en lange termijn. Wat voor soorten wonden zijn er?
Doorligwonden (decubitus)
Decubitus wordt ook wel doorliggen genoemd. Het is een ernstige beschadiging van de huid als gevolg van langdurige druk- of schuifkrachten en een verminderde bloedvoorziening in een bepaald deel van het lichaam. Doorligwonden ontstaan veelal bij botuitsteeksels. Risicoplekken zijn heupen, hielen, stuit, zitknobbels, ellebogen, schouderbladen of het achterhoofd. Decubitus is niet eenvoudig te behandelen en vraagt om een zorgvuldige en soms langdurige behandeling.
Meer informatie over decubitus.
Brandwonden
Brandwonden zijn een specifiek type traumatische wonden. Hierbij is sprake van verbranding van de huid. Dit kan worden veroorzaakt door warmte, maar ook door kou, elektriciteit, chemicaliën of straling. De ernst van een brandwond is afhankelijk van de grootte en diepte van de verbranding, de plek van de brandwond, de leeftijd van het slachtoffer, de algehele lichamelijke conditie en eventuele bijkomende letsels. Afhankelijk van de grootte en ernst van een brandwond wordt behandeling in een van de drie brandwondencentra in Nederland geadviseerd.
Meer informatie over brandwonden.
Open been/ ulcus cruris
Een ulcus cruris is een wond aan het onderbeen en wordt in de volksmond ook wel ‘open been’ genoemd. Dit type wond ontstaat als gevolg van een verstoring in de bloedsomloop. Voordat een open been ontstaat, zijn er vaak al afwijkingen aan het been. Meestal hebben mensen met een open been spataderen en vochtophopingen in de benen.
Meer informatie over open been.
Oncologische ulcera
Bij kanker kunnen wonden ontstaan, zoals een oncologisch ulcus. Als er kankercellen in je huid groeien, kan er een wond ontstaan. De kankercellen zijn afkomstig van een tumor of van uitzaaiingen. Het weefsel in de wond is dan ook altijd kwaadaardig. Een oncologische wond geneest bijna nooit vanzelf.
Meer informatie over oncologische ulcera.
Oncologische wonden
Een oncologische wond is een beschadiging van de huid die is ontstaan door, of na de behandeling van kanker. Denk hierbij bijvoorbeeld aan schade aan de huid door bestraling of een wond die is ontstaan na een operatie.
Meer informatie over oncologische wonden.
Skin Tears (scheurwonden)
Scheurwonden, ook wel skin tears genoemd, komen meestal voor bij oudere mensen met een dunne, kwetsbare huid. Ook is er meer risico op het ontwikkelen van scheurwonden door bijvoorbeeld onvoldoende voeding, doorbloeding of het gebruik van medicijnen.
Meer informatie over Skin Tears.
Diabetische voet
Een diabetische voet is een wond aan de voet van iemand met diabetes mellitus, ook wel suikerziekte genoemd. Als gevolg van diabetes is er vaak sprake van neuropathie, ischemie, of een combinatie van beide.
Meer informatie over diabetische voet.
Acute (traumatische) wonden
Een acute (traumatische) wond is bijvoorbeeld een schaafwond, brandwond of snijwond. Dit gebeurt vaak door contact met een scherp of stomp voorwerp, of door wrijving.
Meer informatie over acute traumatische wonden.
Vochtletsel (IAD)
Een vochtletsel is een huidirritatie die ontstaat ter hoogte van een huidplooi of indien twee verschillende huidlagen elkaar constant raken. Een vochtletsel kan een huidinfectie veroorzaken. Het is een vorm van huidletsel die ontstaat door irritatie door urine of ontlasting op de huid. IAD is te herkennen aan (forse) roodheid, ontvellingen, blaasjes of blaartjes. Ook kan de huid geïnfecteerd zijn met een schimmel.
Meer informatie over vochtletsel (IAD).
Wondgenezing door de inzet van gespecialiseerde wondzorg
Een wond is helaas niet altijd te voorkomen, maar ons lichaam zal er alles aan doen om deze te laten helen. Soms geneest een wond heel langzaam of moeizaam en is gespecialiseerde wondzorg nodig. Wat is wondzorg eigenlijk? Onder wondzorg vallen de verschillende soorten behandelingen, die ervoor zorgen dat er een optimale wondsituatie wordt gecreëerd waarin het genezingsproces zo snel mogelijk kan verlopen. Tijdens een wondbehandeling staat de patiënt altijd centraal. Q Care is expert in het herkennen en behandelen van complexe wonden, zoals doorligwonden, brandwonden, snijwonden, open been-, diabetische voet-, operatie- en bestralingswonden. Zulke complexe wonden vragen om een langdurige en intensieve behandeling. Om de wond goed te laten genezen stellen we een gedetailleerd (wond)behandelplan, waarbij we o.a. inzetten op het gebruik van de juiste wondverzorgingsproducten die het genezingsproces bevorderen.
Kennis delen op het gebied van wondzorg
We delen graag onze kennis op het gebied van wondzorg. Daarom werken we het wondbehandelplan tot in detail uit. Daardoor beschikt uw zorgverlener over álle informatie die relevant is voor het behandelen van de wond. Daarnaast delen onze eigen wondconsulenten tijdens de behandeling ook rechtstreeks wondinformatie met uw zorgverlener. Ons doel is om samen de zorgkosten te verlagen en de kennis en vaardigheden van zorgprofessionals te vergroten. Zo dragen we bij aan een toegankelijke en betaalbare zorg. Zorg die bijdraagt aan een spoedig herstel en een optimale kwaliteit van leven. Wilt u meer weten over wat de gespecialiseerde wondverpleegkundigen van Q Care voor u kunnen betekenen? Of heeft u andere vragen? Neem dan gerust contact met ons op!