Brandwonden

Brandwonden zijn een specifiek type traumatische wonden. Hierbij is sprake van verbranding van de huid. Dit kan worden veroorzaakt door warmte, maar ook door kou, elektriciteit, chemicaliën of straling. De ernst van een brandwond is afhankelijk van de grootte en diepte van de verbranding, de plek van de brandwond, de leeftijd van het slachtoffer, de algehele lichamelijke conditie en eventuele bijkomende letsels. Afhankelijk van de grootte en ernst van een brandwond wordt behandeling in een van de drie brandwondencentra in Nederland geadviseerd.

Gradaties van brandwonden

Brandwonden kunnen worden ingedeeld in drie verschillende gradaties.

Eerstegraads verbranding

De huid is nog intact na verbranding. Er is sprake van een rode of roze verkleuring van de huid, die flink pijnlijk kan zijn. Soms is de huid iets gezwollen. Ook voelt een eerstegraads verbranding vaak droog aan. De meest voorkomende eerstegraads verbranding is verbranding door de zon.

Tweedegraads verbranding

Een tweedegraads verbranding kan worden onderverdeeld in een oppervlakkige tweedegraads verbranding en een diepe tweedegraads verbranding. Het verschil is in de praktijk vaak moeilijk te zien. Hieronder staan de kenmerken per type verbranding:

• Oppervlakkige tweedegraads verbranding: de huid is nog roze of rood, egaal en soepel. Soms zijn er intacte of kapotte blaren aanwezig en vaak is de huid wat nat en voelt deze pijnlijk aan.
• Diepe tweedegraads verbranding: de huid is verbrand tot in de diepere lagen van de opperhuid. De huid is dof, mat en voelt stug aan. De wond is rood-wit, nat en pijnlijk, en soms zijn er intacte of kapotte blaren aanwezig. Genezing van de huid duurt meer dan twee weken en zal littekens achterlaten.

Derdegraads verbranding

Na verbranding is de volledige huiddikte verloren gegaan tot in het onderhuidse weefsel. Dit betekent dat ook de zenuwuiteinden zijn verbrand: de wond voelt minder pijnlijk dan de ernst van de wond doet vermoeden. De wond is zwart, beige/bruin of wit en voelt droog, leerachtig en stug aan. Dit type brandwond kan alleen genezen middels een huidtransplantatie of een andere vorm van chirurgische behandeling.

Eerst water, de rest komt later

Bij verbranding van de huid is het belangrijk om de verbrande huid zo snel mogelijk te koelen met lauw en zacht stromend kraanwater. Doe dit zo’n 10 minuten, zodat de wond niet verergert. Zelfs tot een uur na het ontstaan van een brandwond is het nog zinvol om de wond te koelen met water. Voorkom onderkoeling en koel alleen de wond! Onderschat een brandwond niet en waarschuw een arts.

Loszittende kleding of luiers dienen te worden verwijderd. Eventuele vastgeplakte kleding moet blijven zitten tot in het ziekenhuis. Ook is het belangrijk om zelf niets op de wond te smeren, zodat de arts in het ziekenhuis de wond goed kan beoordelen. Wel kan de wond bij vervoer naar het ziekenhuis worden afgedekt met steriel verband of een schone, natte doek.
Bekijk voor uitgebreide uitleg de website van het Rode Kruis